Lubusz 1209

Na wieść o tym Laskonogi przygotował silny oddział wojów, uprzedzając rycerskim obyczajem przeciwnika, który wobec tego przyszykował się do bitwy na oznaczony dzień. W wigilię tego dnia Władysław przeprawił się jednak przez Odrę, mając zamiar uderzyć wieczorem - już bez rycerskiego ceremoniału - na nieprzygotowanego wroga. Kronikarz miśnieński, któremu zawdzięczamy opis bitwy, podaje, iż jeden z rycerzy księcia sprzeciwił się takiemu pogwałceniu obyczajów rycerskich, ale książę rzekomo bardziej ufał czarownicy, która szła przed wojskiem, czyniąc wróżby przez czerpanie wody przetakiem i zapowiadała zwycięstwo.
Margrabia jednak w porę dowiedział się o nadciąganiu przeciwnika i sformowawszy szyki, uderzył pierwszy: od pierwszego oszczepu padła podobno czarownica; wielu polskich rycerzy zginęło, razem z tym, który bronił poprzednio rycerskiego obyczaju. Późna godzina umożliwiła Laskonogiemu odwrót, ale wielu jego ludzi przy nocnej przeprawie utonęło w bagnistej dolinie Odry.
Klęska Laskonogiego pod Lubuszem pociągnęła za sobą kapitulację grodu. Konrad z rzadkim wówczas okrucieństwem kazał powiesić załogę; zemsta ta świadczy, że właśnie załoga Lubusza „zadała mu krzywdy", na które się skarżył.

Fragment książki: Benedykt Zientara "HENRYK BRODATY I JEGO CZASY" s. 193

W jednej z kronik (Chronicon Montis Sereni) znajduje się dość obszerna informacja, z której dowiadujemy się, że w 1209 r. margrabia łużycki Konrad najechał nagle ziemię lubuską i obległ z wojskiem gród w Lubuszu. Na wiadomość o tym, książę wielkopolski Władysław przeprawił się przez Odrę i podążył w kierunku stacjonujących oddziałów Konrada. Na czele wojsk księcia – jak podaje kronikarz miśnieński – miała iść rzekomo wróżka, która czyniąc czary przetakiem, czyli sitem, przepowiadała rychłe zwycięstwo Władysława. Margrabia, zorientowawszy się o nadejściu sił przeciwnika, uprzedził księcia polskiego i uderzył pierwszy na czoło jego wojsk. Zaskoczony takim obrotem sprawy Władysław poniósł w bezpośrednim starciu klęskę i zmuszony był wycofać swe wojska poza linię Odry, uszczuplając dodatkowo swe siły w trakcie przeprawy przez rzekę. Konrad zajął gród w Lubuszu, karząc śmiercią jego załogę..."

Fragment książki: Maciej Przybył "Władysław Laskonogi" Rozdział 3.4